Een vriend, die begreep dat ik geen smartphone heb, zei me:
“Waarom doe je niet gewoon mee? Je maakt het jezelf zo moeilijk zonder smartphone.”
Dat 'het mezelf moeilijk maken' klinkt aan de oppervlakte als waar. Maar ik voel het niet als dat ik het mezelf moeilijk maakt, zij, de smartphone makers, zijn het die het mij moeilijk maken. Ik zou best een smartphone willen hebben. Maar dan zeg ik 'een' en niet de huidige modellen. Eentje die ik zelf kan instellen zoals ik dat wil, met alleen de functies die ik wil. En dus zonder geheimen, liegen en verkoop van mijn gegevens.
Van mijn broer kreeg ik een half jaar geleden zijn oude Windows-phone. Ik besloot toen 'voorzichtig mee te doen', zo weinig mogelijk installeren. Maar na Whatsapp, een soort verplichting, was de volgende app, Google Maps, niet beschikbaar op de Windows-phone. Kon ik alsnog een Android of misschien zelfs Apple aanschaffen waar ik geen zin in had. Ik gaf de phone weg aan een (arme) vriendin. Ik heb er dus nog steeds geen.
Maar waarom zo moeilijk doen...
Het is allereerst niet wat die vriend zegt dat ik bang ben dat ik continue gevolgd wordt. Het is een combinatie van andere dingen:
1. TE VEEL
We hebben van alles te veel: te veel te doen, te veel te eten, te veel gif, te veel onbelangrijk nieuws, te veel nep-nieuws, te veel informatie, Als je dat allemaal niet wil en je wil rust en gezondheid dan moet je je helaas anders dan anderen opstellen, je moet nee kunnen zeggen, je bijna ascetisch gedragen. Je moet dingen af kunnen zetten, alleen kunnen zijn, op je eigen tempo werken.
Ook lees ik de studies naar overmatig internetten, over de straling en zie de resultaten van 'het je afsluiten voor de buitenwereld' om me heen en die stemmen me niet optimistisch. En met zo'n smartphone is het lastig om niet de hele dag met dat ding vlak bij je lichaam rond te lopen en er overal op te staren zoals ik anderen voortdurend zie doen.
2. DWANG
We worden gedwongen mee te gaan in dingen waar we niet achter staan. Bankvoorbeeld: De ING stopt met het gratis verspreiden van handmatige overschrijvingen zoals mijn moeder van 90 die nog gebruikt. Voor elk boekje overschrijvingskaarten ga je nu 5 euro betalen terwijl dat in de 50 jaar of meer dat zij die rekening gebruikte nooit het geval was. Ook de tweewekelijkse afschriften zijn niet meer gratis zoals vroeger altijd het geval was. Mijn moeder wordt 'gestraft' omdat ze nog het oude systeem gebruikt. Ze hebben niet het fatsoen om daarmee te wachten.
Apple dwingt je om om de zoveel tijd een nieuw model aan te schaffen. Kabels en aansluitingen veranderen voortdurend zodat ze je dwingen die oude weg te gooien en (dure) nieuwe te kopen. De batterij is niet vervangbaar en dus gaat zo'n Iphone maar een heel beperkte tijd mee. Wat een verspilling.
Geen Apple dus? Dan heb ik alleen nog maar als keuze Android en dat betekent dat ik gedwongen ben met Google in zee te gaan. Google doet allerlei dingen waar ik het niet me eens ben maar wat me zo te binnen schiet is dat Google eigenaar is van Youtube en daar heel verkeerde dingen mee doet zoals het vervalsen van abonnee (subscriber) aantallen, het schenden van de vrijheid van meningsuiting door het afsluiten van bepaalde kanalen (al meer dan duizend) en nog meer ellende. Met zo'n ondemocratisch platform heb ik liever niet te maken.
3. WILLEKEUR
Ze doen dingen met mijn gegevens die ik niet wil.
Vroeger gaf ik zaken zonder enig probleem mijn email, adres, telefoonnummer en alles wat de vrager belangrijk vond, af omdat ik ervan uit ging dat dat nuttig was bij het contact opnemen bij mij. De laatste twee decennia echter kwam ik erachter dat ze je dan reclames gaan sturen, dat ze je gaan bellen met aanbiedingen waar ik geen boodschap aan heb en dat bedrijven die ik geen informatie gegeven heb opeens van alles over mij blijken te weten. Mijn info wordt verkocht aan wie er dan ook maar voor wil betalen. Ik ben dus nu veel voorzichtiger met het geven van gegevens en geef die alleen als ik begrijp waar het voor nodig is en ik dat ook zinvol vind. Ik vind dat heel jammer omdat het vaak het spontane contact dat ik met bijvoorbeeld een verkoper heb stoort als ik zeg: waar hebt u mijn telefoonnummer voor nodig? En heel vaak blijkt het helemaal niet nodig te zijn.
Wat algemener: Ik ben niet bang dat Google alles van me weet, ik ben bang dat Google bijvoorbeeld de regering al die gegevens doorspeelt want die kan mij een boete geven, mijn uitkering korten, mij een visum weigeren of de politie op mijn dak sturen. Zelfde verhaal voor Facebook overigens.
Stel dat je een protesterende in Hong Kong bent die tegen het repressieve regime in China is. Vervolgens wordt jouw gezicht en jouw politieke opinie door Google aan China verkocht...
Of denk aan al die journalisten die in Turkije in de gevangenis zitten omdat ze het niet eens waren met het regime. Zou Erdogan gegevens over hen (indirect) van Facebook gekocht hebben?
4. VIRUSSEN
Door hun monopoliepositie richten alle hackers zich op die grote jongens. Er komen dus oneindig veel virussen, veel te veel spam en ook nog eens phishing op me af. Met meer keuze platforms zou dat er anders uit zien. Net zoals Linux op de pc nauwelijks last van virussen heeft.
5. AFHANKELIJKHEID
Al je hebben en houwen zit in zo'n smartphone. Die sleep je overal heen. Raak je die kwijt, valt hij in de wc, enz. dan ben je behoorlijk 'onthand' zoals dat heet. Met mijn laptop zal dat niet zo snel gebeuren.
6. LUIHEID
Je gaat in veel praktische zaken alleen nog maar vertrouwen op Google Maps, op Whatsapp en het geheugen van je telefoon. Bepaalde functies van je hersenen komen steeds meer op non-actief te staan.
7. WE HEBBEN HET RECHT OM IETS TE VERBERGEN TE HEBBEN
Laten we eens aannemen dat iemand echt niets te verbergen heeft. Maar de journalist die een belangrijk politicus volgt wegens vermeende corruptie, wel. Ook de klokkenluider die een schandaal onthult heeft iets te verbergen. Of iemand die een keertje een 'medicijn' gebruikt bij een medicijnman in het Amazone gebied (Ayahuasca) dat op een verboden lijst staat zoals Graham Hancock dat deed. Toen hij erover vertelde werd hij verbannen van TED. Of iemand die theorieën verkondigt die 'het wetenschappelijke establishment' niet aanstaan zoals Rupert Sheldrake wiens TED-talk ook van YouTube werd afgehaald (beide gelukkig later wegens veel protest teruggeplaatst).
Net zoals ik het niet eens kan zijn met iemand die een andere mening heeft maar ik bereid ben te vechten voor zijn vrijheid van meningsuiting, zo ook vind ik dat iemand die 'niets te verbergen' heeft, moet vechten voor het recht van anderen om wel iets te verbergen te hebben.
Maar natuurlijk heeft iedereen dingen te verbergen. Hoe vaak je seks hebt en met wie, welke 'foute' websites je bezoekt, waar je op stemt.
Zo was er het geval van een meisje dat nog niet wist dat ze zwanger was maar Google had dat al 'gezien' aan haar veranderde keuze voor huidverzorging. Haar vader die haar Facebook pagina beheerde kreeg advertenties bedoeld voor zwangere vrouwen te zien.
Of stel dat je homo of lesbo bent en nog niet uit de kast wil komen. Maar samen met een vriend of vriendin ben je Facebook pagina's aan het bekijken en opeens staan daar advertenties voor homo's of lesbo's.
Natuurlijk hebben we dingen te verbergen. Te zeggen dat dat voor jou niet nodig is is, sorry om het te zeggen, asociaal.
8. DE ROZE BRIL
Alles moet maar kunnen. Nu komt er weer 5G zonder gedegen onderzoek naar de gezondheidseffecten. Er wordt nergens diep over nagedacht. Iedereen rent mee of heeft geen zin om zich druk te maken.
Mijn leermeester Tenhaeff zei altijd: “De mensen willen bedonderd worden.” Dat is wat cru gezegd maar iedereen heeft veel liever de roze bril op en ziet niet graag de harde werkelijkheid. We hebben het al zwaar genoeg. Heel begrijpelijk maar het wordt gevaarlijk als we door die bril de afgrond niet willen zien waar we op af lopen. Het (grote) geld beslist. Het houdt ons koest met suikerzoet eten, met leuke spelletjes (brood en spelen, weet je nog) en wij lopen hen slaafs achterna.
9. LIEGEN
Het bekende 'Nest' van Google, een apparaatje dat de veiligheid in en rondom het huis in de gaten houdt, heeft een geheime microfoon ingebouwd (die dus nergens vermeld staat). Toen dat ontdekt werd zei Google: “Dat wisten we niet.” en vervolgens: “We weten niet hoe die daar gekomen is.” en daarna:“We hebben nooit de bedoeling gehad om die te gebruiken.” Er zijn, helaas, veel meer voorbeelden...
10. MACHTSMISBRUIK
Misschien wel het meest fundamentele en belangrijke: wat er gebeurt is dat de machthebbers (of dat nu banken, multinationals als Google of Facebook of de regering is) steeds meer macht over ons hebben. Ons steeds afhankelijker maken. Steeds meer over ons te zeggen hebben. Ons steeds beter kunnen controleren.
Voorbeeld in het geval van de banken: ze sturen ons naar 100% digitaal geld. Elke transactie kan dan gecontroleerd worden en – niet onbelangrijk – door de regering belast worden.
Voorbeeld in het geval van de sociale media: ze kunnen ons sturen naar zaken die daarvoor betalen.
Bekend is Pokemon Go. Eigenaar: Google (via een tussenstation, Niantic). Zaken die betaalden, zoals restaurants en cafés, kregen klanten toegestuurd door daar Pokemons te plaatsen.
Hier een citaat uit de begeleidende tekst bij het 'spel' Pokemon Go: “Schedule regular breaks while you're out exploring. This will help you remain alert and energized during your Pokemon Go adventures.” Tel je al de deals over de hele wereld op dan gaat het om 'big business'.
Of neem Facebook die onder het mom van het weren van scams, alle reclames voor crypto-munten gewoon verbiedt. Dan kunnen ze zowat alle reclames wel verbieden want waar vindt geen oplichting plaats? Mensen gaan denken dat er iets mis is met cryptocurrencies. Zij gaan zo bepalen wat goed voor ons is.
Voorbeeld van de regering: in China kun je geweigerd worden bij het willen kopen van een reisticket omdat je 'sociale score' niet goed genoeg is. Je bent als burger niet 'keurig genoeg' geweest.
In 2018 gaf Chris Wylie een deel van de gegevens van het bedrijf waar hij werkte, Cambridge Analitica, een 'political marketing' bedrijf, aan de Engelse krant The Guardian die ze publiceerde. Het bleek dat het bedrijf zoveel van de 80 miljoen Amerikanen die ze bestudeerden wist, dat ze 'hun innerlijke demonen' kenden, wisten hoe ze die en de bijbehorende emoties moesten prikkelen en dan manipuleren om bepaalde websites te bezoeken en zich aan te sluiten bij bepaalde groepen en zelfs te bepalen voor wie te stemmen.
Een soortgelijk geval was er in Australië waar iemand uit de school klapte over Facebook dat van teenagers en jong volwassenen kon voorspellen hoe ze zich op bepaalde momenten zouden voelen. Dat moment werd dan aangegrepen om ze een advertentie te tonen die iets verkocht dat hen 'hielp' met hun probleem.
De bedoeling van dit soort experimenten' is uiteindelijk om de bevolking steeds makkelijker te kunnen controleren en manipuleren.
Het doel van Google is dat iedereen een (spionerende) smartphone heeft. Als het moet geven ze ze gratis weg. En aangezien Android (van Google) het besturingssysteem van 90% van de smartphones is...
General Data Protection Regulation (GDPR)
Maar we hebben toch de GDPR in Europa! (AVG in Nederland). Zal wellicht iemand opmerken.
Allereerst is dat een wassen neus. Hier een heel recente (14-Jan-'20) tekst van de website van de consumentenbond:
“Uit onderzoek van de Noorse consumentenbond blijkt dat populaire apps gevoelige persoonsgegevens delen met advertentienetwerken en datahandelaren. Dit gebeurt zonder toestemming en daardoor schenden de apps Europese privacywetgeving (AVG).”
Er is één bedrijf dat deze gegevens met 72 andere partijen deelt (!) En dit zijn geen uitzonderingen, dit is standaard. En omdat meerdere gegevens van verschillende apps gecombineerd worden weten sommige bedrijven zowat alles over je.
Hier nog een tekst:
“Bij sommige apps gaat het datadelen wel erg ver. De dating-app OkCupid stuurt antwoorden op persoonlijke vragen over seksualiteit en drugsgebruik naar marketingbureau Braze in New York.”
De meeste privacyverklaringen stellen dat dit géén persoonsgegevens zijn.
Volgens de AVG echter, zijn dit allemaal tot de persoon te herleiden gegevens.
Ook geven de apps vooraf geen goede informatie over de datahandel. Laat staan dat het een optie is die je kunt uitschakelen. Kun je dat wel dan negeren sommige apps (zoals Grindr) ook nog eens deze instelling.
Wat je kunt doen is heel beperkt. Bijvoorbeeld apps die je niet meer gebruikt verwijderen. Je kunt overwegen om een filter te installeren dat álle internetcommunicatie van je telefoon met bekende advertentienetwerken blokkeert. Dit wordt niet aangeraden omdat je zo ook ‘nette’ adverteerders en appmakers dupeert. Maar gezien de ernst van de situatie...
Het gaat nog veel verder
Die (genegeerde) Europese wetgeving gaat over de data (foto's, teksten) die we zelf verschaffen. Maar dat zijn de minst belangrijke van wat ze verzamelen. De techno reuzen verzamelen meta-data: hoe snel we typen, hoe snel we rijden, of we ergens een uitroepteken achter zetten, welke emoticon we gebruiken. Dingen waarvan we helemaal niet weten dat we die 'geven'. Dingen die ze zonder onze toestemming uit onze privé-levens nemen en voor veel geld verkopen.
Ze verzamelen 'patronen'. En niet alleen van individuen ook van hele groepen. Die worden vervolgens voorspelbaar en manipuleerbaar. Ze kennen ons beter dan wij onszelf kennen.
Facebook heeft geëxperimenteerd met subliminale hints om te zien of ze mensen blijer of bedroefder konden maken met behulp van plaatjes, iconen en bepaalde manieren om dingen te zeggen. Het resultaat werd in een wetenschappelijke publicatie gepubliceerd. De conclusie was dat ze succesvol waren in het veranderen van concreet gedrag van de gebruiker zonder dat de gebruiker zich daarvan bewust was.
Dichtgetimmerde contracten
Natuurlijk zijn hun producten en diensten geweldig maar ze verzamelen veel meer dan nodig is om die producten te verbeteren.
En vervolgens nemen ze geen verantwoordelijkheid voor wat er met de data gedaan wordt door de zaken aan wie ze ze verkopen. Die doen ermee wat ze willen.
En ga je daartegen in beroep dan stuit je op dichtgetimmerde contracten die voor de leek nauwelijks te begrijpen zijn.
Als je als leek alle contracten wil lezen die je met 'die grote jongens' aangaat, heb je een kleine duizend contracten in je leven te bestuderen. Daar begint niemand aan.
Zodra je je data hebt vrijgegeven heb je er niets meer over te zeggen. Zoals de advocaat van Facebook het zei in een rechtszaak: “Geen Facebook gebruiker kan wettelijke verwachtingen ten aanzien van hun privacy hebben.” (Let op het woord 'wettelijke'.) De rechtszaak kwam overigens vlak nadat Marc Zuckerberg in een grote bijeenkomst had verkondigd: The Future is Private”. Mag ik dat een leugen noemen?
Verborgen agenda's
En dat alles gebeurt op een niveau dat voor ons niet toegankelijk is. Er wordt gezwegen over deze gegevens en ze worden verzameld op een ondoorzichtige manier. We worden onwetend gehouden en daarom kunnen mensen zeggen: "Ik heb niets te verbergen.” Maar als ze wisten wat er achter hun rug gebeurt dan zouden ze twee keer nadenken alvorens zoiets te zeggen.
Waarom wil Google de zelfsturende auto-industrie in? Wat heeft Google nu te zoeken in de auto-industrie? Omdat ze snakken naar al die gegevens die een zelfsturende auto oplevert. Niet alleen over de bestuurder, zijn stemmingen, zijn beslissingen van waar naar waar hij gaat, maar ook over de omgeving. Er zitten 15 camera's in zo'n auto en die leveren een schat aan informatie op over zowel de bestuurder als 'de omgeving'. 1% dekking is voldoende voor Google om via de camera's zowat alle andere auto's en hun gedrag te registreren. Vertellen ze ons dat? Nee dus.
Wie is schuldig?
Wordt dit allemaal bedacht en gedaan door slechte mensen? Nee, maar wel door hebzuchtige mensen. Alle nieuwe technologieën die geen verkoopbare data opleveren verliezen het van de technologieën die dat wel doen. Dus het resultaat is hetzelfde. Money makes the world go round en dat gaat voorlopig nog wel even zo door. We worden steeds meer de slaven van de rijken.
Ik geef dus niet bepaalde mensen de schuld. Ik geef ons allen de schuld dat we dat allemaal maar slikken. Het is een collectief oftewel maatschappelijk probleem dat we als maatschappij in zijn geheel moeten oplossen.*
Daarom denk ik niet dat ik met mijn weigering iets zal veranderen (behalve misschien een minuscule bewustwording). Voor een omslag in dit proces zal ik moeten wachten tot genoeg mensen er genoeg van hebben.
Samengevat
Het is deels een persoonlijke keuze en deels een principiële keuze. Ik heb 90% van mijn leven zonder mobiele telefoon geleefd. Ik heb wel een gsm om te bellen en te sms-en en dat blijkt voor mij voldoende. Waarom zou ik dan per se zo'n ding moeten hebben? Zeker is zo'n ding super handig en wordt het steeds lastiger om niet 'mee te doen'. Ik kan dus nog alle kanten op als ik een smartphone tegenkom die mij wel bevalt. Ik wil die technologie graag gebruiken maar niet door die technologie gebruikt worden. Er zit er een aan te komen waar ik interesse in heb, de BOB phone, een blockchain phone.
https://www.coindesk.com/pundixs-blockchain-phone-is-now-called-bob-and-its-coming-soon
Ik hoop dat die het wel gaat lukken in de strijd tegen de giganten.
Huub.
*Een voorstel voor hoe dat kan staat in mijn boek: 'Het Natuurlijke En Het Onnatuurlijke'.